Khóa liên động interlock, khóa airlock là gì?

Cũng như đèn phòng sạch, khóa cửa panel,...khóa liên động (interlock) là thiết bị điều khiển không thể thiếu trong bất kỳ cơ sở phòng sạch nào

1. Khóa liên động là gì?

Khóa liên động (interlock, khóa airlock) là loại khóa đặc biệt chuyên kiểm soát ra - vào của 2 hoặc nhiều cửa cùng 1 lúc, trong đó trạng thái hoạt động của 1 cửa trái với các cửa còn lại để ngăn chặn nhiễm chéo giữa các khu vực trong 1 phòng sạch và giữa phòng sạch với phòng không sạch.

2. Tại sao cần sử dụng khóa liên động cho phòng sạch

Các phòng sạch được xây dựng cho những nhu cầu đặc biệt về môi trường, không khí, nhiệt độ, độ ẩm,...

Ví dụ: Phòng mổ phải vô trùng; Phòng sản xuất thuốc, sản xuất - sữa chữa vi mạch điện tử, phòng chế biến thực phẩm - thực phẩm bảo vệ sức khỏe,... phải "sạch". Yếu tố "sạch" ở đây có nghĩa là:

Số lượng các loại hạt trong không khí phải được kiểm soát, tùy theo từng loại tiêu chuẩn mà khu vực đấy phải tuân thủ, nếu áp dụng ISO/TC209 14644-1 class 1 thì số hạt có kích thước > 0.2 μm phải dưới 12 hạt/1 m³ không khí.

Nhiệt độ, độ ẩm, áp suất cũng phải tuân theo quy định bắt buộc

Tuy nhiên, không phải tất cả các phòng sạch trong cùng một cơ sở, nhà máy sẽ có các điều kiện về môi trường giống hệt nhau. Như phòng sạch sản xuất vacxin sẽ có yêu cầu về độ sạch khác với phòng sạch sản xuất thuốc mỡ, thuốc bột, thuốc nước,.... Chưa kể đến bên ngoài khu vực thường sẽ có một khu vực gọi là khu vực chờ, thường được gọi là airlock để ngăn cách khu vực với khu thông thường.

Không khí di chuyển từ nơi có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp. Trong khi đó, khu vực sạch thường có áp suất thấp hơn khu vực không sạch.

Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu cửa panel ngăn cách giữa 2 khu vực này thông nhau? Đó là không khí từ bên ngoài (không khí không sạch, chưa được lọc các loại hạt, có thể mang mầm bệnh, vi khuẩn,...) sẽ tràn vào khu vực sạch, mang theo đủ loại hạt chưa được kiểm soát. Thật là một thảm họa!

Để ngăn chuyện này xảy ra, chúng ta cần sử dụng khóa liên động.

3. Tác dụng của khóa liên động

Khóa liên động sẽ kiểm soát việc đóng/mở của các cửa cùng lúc.

VD: Khi cửa số 1 (cửa ngăn airlock và khu vực không sạch) mở ra thì cửa số 2 (cửa ngăn airlock và khu vực sạch) sẽ bị cưỡng chế đóng. Một khi cửa số 1 vẫn mở thì cửa số 2 sẽ không thể mở và ngược lại, nếu cửa số 2 mở ra thì cửa số 1 bắt buộc phải đóng.

Điều này có thể hiểu là chúng ta không thể mở cửa số 1 nếu cửa số 2 đang mở, và phải đóng cửa số 2 lại trước khi tiến hành mở cửa số 1. Như vậy luồng không khí từ khu vực không sạch sẽ không thể tiếp cận khu vực sạch, đảm bảo an toàn tránh lây nhiễm chéo.